DÖRDÜNCÜ MAYMUN

26 Şubat 2010 Cuma

İLK ATATÜRK VE SON ATATÜRK



SİNEMADA ATATÜRKLER


Atatürk filmi yapılması nicedir bir olaydı bizde…
Nasıl yapılacak, senaryosunu kim yazacak?
Yönetmen kim olacak?
Biz becerebilir miyiz, yoksa yabancılara mı çektirsek? (Burada yabancıdan kasıt Amerikalılar elbet)
En önemlisi Atatürk'ü kim oynayacak…
Öyle sıradan biri olmamalı, hem ünlü olmalı, hem de Atatürk’e benzemeli…
Atatürk’ü koruma kanununun da getirdiği gerilimle kimse pek cesaret edemedi.
Önerilen her isme bir kulp bulundu...
Zaten tepeden birileri de hemen itiraz etmek için alesta bekliyordu tepelerine inmek için.
Sanki Atatürk rolü oynamak için özel izinler gerekiyormuş gibi bir hava vardı…
Metin Erksan’la derslerinden birinde bu durumu konuşmuştuk;
“Belki böylesi daha iyi, yoksa işin suyunu çıkartırlar her önüne gelen Atatürk oynar… Düşünsenize Cüneyt Arkın’ın o mavi gözleriyle –Ben Atatürküm- diye dolaştığını” demişti.
Sonra zaman içinde Atatürk çeşitli filmlerde bazen tamamında bazen de belli sahnelerde oyuncularımız tarafından canlandırıldı.
Benim anımsadıklarım;
Mahir Günşiray
Cüneyt Çalışkur
Arda Kural
Alican Yücesoy
Rutkay Aziz
Sinan Tuzcu
Halit Ergenç

Son iki Atatürk Veda’daki Sinan Tuzcu ve Dersimiz Atatürk’deki Halit Ergenç…
Oysa bir Atatürk daha var !
Perdede ilk görünen Atatürk…
You Can't Win 'Em All
Bizde “Paralı Askerler” diye biliniyor…
Yönetmen Peter Collinson…
Tony Curtis – Charles Bronson başrolde…
Önemli bölümü Türkiye’de çekiliyor…
Bizden de oyuncular var; Fikret Hakan, Salih Güney, Erol Keskin, Suna Keskin, Yüksel Gözen gibi.
Sıradan bir macera filmi havasında…
Türk basını çok ilgi gösteriyor doğal olarak… Mete Akyol günlerce süren bir yazı dizisi hazırlıyor, günü gününe haber veriyor setten.
Sonunda gazetecilerimizden birinin “muhbir vatandaşlık” damarı tutuyor ve filmin “Türkiye aleyhtarı” olduğu dedikodusunu yayıyor.
Zaten her an “Acaba kazıklanıyor muyuz?” paranoyası içinde olanlar için yeterliydi bu açılmama.
Film hemen yasaklandı, lanetlendi, hiç gösterilmedi; işin komiği hâlâ da yasak, kimsenin aklına bulup oynatmak gelmiyor.
Oysa Atatürk’ün belki de en devrimci haliyle göründüğü, izleyeni gururlandıracak bir filmdi.
Atatürk burada Gençliğe Hitabe’deki, Bursa Nutkundaki Atatürk'tü.
Finalde, ortalığı karıştıran Amerikalı iki üçkâğıtçı yakalanıp Atatürk’ün karşısına çıkartılır.
Şöyle der; Mustafa Kemal…
Ben burada bir bağımsızlık savaşı veriyorum, sizler ise benim ülkeme gelmiş işler çeviriyorsunuz… Sizlerin burada ne işi var… Terk edin ülkemi, bir daha da gelmeyin.”
Amerikalılara postasını koyan Atatürk'ü canlandıran oyuncu Patrick Magee…
Bu filmi yasaklayan muhteremlerin isimlerini ise tüm aramalarıma rağmen bulamadım.

Atay SÖZER

Fikret Hakan "Paralı Askerler"


Erol Keskin-Tony Curtis "Paralı Askerler"


Sinemadaki Atatürkler; Patrick Magee, Mahir Günşiray, Rutkay Aziz, Alican Yücesoy, Halit Ergenç, Sinan Tuzcu